Tarihte Bugün / Serkan Çonkır

 1 KASIM

-644 2. halife Ömer ibnHattab, kendisinden alınan verginin azaltılmasını isteyen, ancak talebi kabul edilmeyen EbûLü'lüe tarafından Medine'de sabah namazında hançerle saldırıya uğradı. Saldırgan intihar ederken Ömer ibnHattab 3 gün sonra öldü.

-996  Kutsal Roma İmparatoru III. Otto, Babenberg Hanedanı'nın egemenliğindeki Bavyera'nın FreisingPsikoposluğu'na 8 km2 arsa hibe etti. Avusturya, Ostarrîchi (doğu sınırı) denilen bu topraklarda doğmuştur.

-1512  Tavan resimleri Michelangelo tarafından dört yılda yapılan Sistine Şapeli ilk kez halka gösterildi.

-1604  Shakespeare’inOthello adlı eseri ilk kez Londra'da oynandı.

-1755 Portekizin başkenti olan Lizbonda çok şiddetli bir deprem oldu.O deprem bir tusunami oluşturdu 90.000 kişi öldü.

-1922  623 yıl süren Osmanlı Saltanatı, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla sona erdi.

-1925  İran'da Rıza Han Pehlevi, Kaçar Hanedanı’na son verdi.

-1927 Gazi Mustafa Kemal 2. kez Cumhurbaşkanlığı'na seçildi.

-1928  Latin Alfabesine geçiş - Harf Devrimi - Arapça sayılar ve harfler kaldırıldı, latin harflerinden oluşan yeni Türk Abecesi kabul edildi.

2 KASIM

-1889  Kuzey Dakota ve Güney Dakota, Amerika Birleşik Devletleri'nin 39.cu ve 40.cı eyaletleri oldular.

-1914  Rusya, Osmanlı İmparatorluğu'na savaş ilan etti.

-1917 Filistin'de Yahudilere yurt verilmesini öngören Balfour Deklarasyonu, yayınlandı.

-1918  Enver, Talat ve Cemal paşalar, beraberindekilerle bir Alman gemisine binerek yurttan ayrıldılar.

-1920  İlk radyo naklen yayını ABD’nin Pittsburgh şehrinde gerçekleşti.

-1922  TBMM’nin gizli oturumunda Lozan Konferansı’na katılacak heyetin Hükümetçe belirlenmesi kararı alındı.

-1930 Haile Selassie 1930'da Etiyopya İmparatoru olarak taç giydi.

-1934  İçişleri Bakanı Şükrü Kaya, radyo programlarından alaturka musikiyi kaldırdı.

-1936  İtalyan diktatör BenitoMussolini Roma-Berlin anlaşmasını ilan etti, böylelikle Mihver Devletleri bloğunun temelleri oluşturulmuş oluyordu.

-1940 Ankara Erkek Teknik Öğretmen Okulu kuruldu.

-1944  Pasta imali yasağı ve hava saldırılarına karşı karartma tedbirleri kaldırıldı. 8 Kasım itibariyle ışıkların yakılabileceği ilan edildi.

-1947  Kaliforniya'da, havacı, iş adamı HowardHughes o zamana kadar yapılmış en büyük sabit kanatlı uçak olan SpruceGoose 'u uçurdu. Bu, dev uçağın ilk ve son uçuşu oldu.

1953 - Pakistan Kurucu Meclisi aldığı bir kararla ülkenin adını Pakistan İslam Cumhuriyeti olarak değiştirdi.

1958 - Merzifon Yeni Çeltek Linyit İşletmesi'nde grizu patlaması oldu, 10 işçi öldü.

3 KASIM

-1493 KristofKolomb, ikinci seyahatinde Karayip Adaları'nı keşfetti.

-1507  Leonardo da Vinci'ye Lisa Gherardini'nin (Mona Lisa) tablosunu yapma işi verildi. Lisa del Giocondo'nun kocası, karısının 3 dişinin çekilmesi ve yerlerine takma diş takılmasının ardından Da Vinci'ye Mona Lisa tablosunu ısmarladı.

-1793 Fransız oyun yazarı, gazeteci ve feminist Olympe de Gouges giyotinle idam edildi.

-1839  Gülhane Hattı Hümayunu'nun açıklanmasıyla Tanzimat devri başladı.

-1856  İngiliz donanması, Çin'in Kanton şehrini topa tuttu.

-1868  ABD başkanlık seçimlerini cumhuriyetçi Ulysses S. Grant kazandı.

-1888  Londra'daKarındeşenJack, son kurbanını öldürdü. 2002 yılında cinayet romanları yazarı PatriciaCornwell, araştırmaları sonucu KarındeşenJack'in, İngiliz empresyonist ressam Walter Richard Sickert (1860-1942) olduğunu iddia etti.

-1890  İstanbul'da Sirkeci Garı'nın açılışı yapıldı.

-1896 ABD başkanlık seçimlerini cumhuriyetçi William McKinley kazandı.

-1908  ABD başkanlık seçimlerini cumhuriyetçi William HowardTaft kazandı.

-1911 Chevrolet otomobil pazarına resmen girdi.

-1912  Tamamı metalden yapılmış ilk uçak, Fransa'da, pilotlar Ponche ve Prinard tarafından uçuruldu.

-1914  Çanakkale Deniz Savaşları'nın ilk taarruzu olarak iki İngiliz ve iki Fransız gemisince boğazın giriş tahkimatlarının bombalanması.

-1918 Polonya, Rusya'dan bağımsızlığını ilan etti.

-1918  İngilizler Musul'u işgal etti.

4 KASIM

-1757 30 Ekim günü tahta çıkan III. Mustafa'nın kılıç kuşanma töreni yapıldı. Kuşanılan kılıç Ömer bin Hattab'a aitti.

-1875  Kadınlar İçin Ayine Dergisi, Selanik'te yayına başladı.

-1879  ABD'li James J. Ritty, yazar kasayı geliştirdi.

-1909  Bağdat Demiryolları kapsamında yapılan Haydarpaşa Garı törenle açıldı.

-1922 -Son Osmanlı hükümeti (Tevfik Paşa kabinesi) istifa etti.

-1922 -Osmanlı devletinin resmi gazetesi Takvim-i Vekayi yayınını durdurdu.

-1922 İngiliz arkeolog Howard Carter ve ekibi, Tutankamon'un mezarını keşfetti.

-1933  Yunanistan hükümeti Mustafa Kemal Paşa'nın doğduğu eve bir anı levhası koydu. Levhada "Türk milletinin büyük müceddidi ve Balkan ittihadının müzahiri Gazi Mustafa Kemal bu evde dünyaya gelmiştir." yazılı.

-1937 Mark Twain Cemiyeti, Atatürk'e madalya verdi.

-1940 Birleşik Krallık, Girit'i işgal etti.

-1946  Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) kuruldu.

-1947  Bulgaristan Halk Cumhuriyeti ilan edildi.

-1950  Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Bölgesel ve Azınlık Diller Avrupa Şartı kabul edildi.

-1950  Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Bildirisi'ni imzaladı.

-1951 Din dersi ilkokullarda ders programına alındı.

-1956  Sovyet güçleri Macaristan'a girdi.

 

5 KASIM

-1556  Hindistan'daki Babür İmparatorluğu, II. Panipat Zaferi'ni kazanarak eski gücüne kavuştu. Tahtta hak iddia eden Hemu, Ekber Şah'ın veziri Bayram Han tarafından yenildi ve Babür hanedanının fetret devri sona erdi.

-1605 GuyFawkes İngiltere'de Westminster Sarayı'nı havaya uçurmaya kalkıştı. Fawkes ve arkadaşları idam edildi. (Barut komplosu)

-1638  IV. Murat komutasındaki Osmanlı ordusu, Musul'a girdi.

-1757  Prusya Kralı II. Friedrich, 7 Yıl Savaşları'nda Fransa'yı, Rosbach'da yendi.

-1840  Afganistan, İngilizlere teslim oldu.

-1854  İngiliz-Fransız Birleşik Donanması Kırım Savaşı’nda Rus donanmasını yenilgiye uğrattı.

-1895  New York Rochester'dan George B. Selden, benzinle çalışan otomobil için ilk ABD patentini aldı.

-1912  ABD başkanlık seçimlerini Woodrow Wilson kazandı.

-1914  Birleşik Krallık ve Fransa, Osmanlı İmparatorluğuna savaş ilan etti.

-1914 Kıbrıs'ın yönetimi, Osmanlı İmparatorluğu'ndan Birleşik Krallık'a geçti.

-1918 Yunanistan Sosyalist İşçi Partisi kuruldu.

-1919  Gaziantep, Fransızlar tarafından işgal edildi.

-1922  İsmet Paşa başkanlığındaki TBMM Delegasyonu, Lozan Barış Konferansına katılmak üzere, İsviçre'ye hareket etti.

-1924  Çin'in "Küçük İmparator"uPuyi, krallık sarayından çıkarıldı. Mançu unvanları iptal edildi.

-1925 BenitoMussolini sol partilerin tümünü kapattı.

-1925  Ankara Hukuk Fakültesi, Atatürk tarafından açıldı.

-1930 İlk televizyon reklamı Londra'da gösterildi.

-1934  Devlet Tiyatroları kuruldu.

-1936  Eski adı Mekteb-i Mülkiye olan Siyasal Bilgiler Okulu İstanbul'dan Ankara'ya taşındı.

-1940  ABD başkanlık seçimlerini Franklin D. Roosevelt kazandı.

-1942  II. Dünya Savaşı günlerinde, lokantalara ve birahanelere ekmek verilmesi yasaklandı.

-1945  Kolombiya Birleşmiş Milletler örgütüne üye oldu.

-1952  ABD başkanlık seçimlerini Dwight D. Eisenhower kazandı.

-1956 Sovyet tankları Macaristan'daki ayaklanmayı bastırdı; Janos Kadar başkanlığında yeni bir hükümet kuruldu.

-1957  Vatan Partisi genel başkanı Dr. Hikmet Kıvılcımlı tutuklandı. Hikmet Kıvılcımlı, dini siyasete alet ederek komünizm propagandası yapmakla suçlanıyordu.

-1966 Türkiye - Sovyetler Birliği Kültür Anlaşması imzalandı.